RD-coördinaten (Rijksdriehoekscoördinaten)

RD-coördinaten (Rijksdriehoekscoördinaten)

Het Stelsel van de Rijksdriehoeksmeting (RD) is het nationale coördinatensysteem van Nederland. Het wordt gebruikt om de locatie van een gebouw of bijv. sonderings-punten te communiceren. In dit artikel wordt uitgelegd hoe een Archicad model op RD-coördinaten gezet kan worden met behulp van het geïntegreerde Survey Point. Hierna kunnen de RD-coördinaten uit Archicad worden afgelezen kan het model op basis van het Survey Point worden opgeslagen als IFC en/ of DWG bestand. De oorsprong van het RD stelsel ligt nabij Parijs. RD-coördinaten liggen altijd in het 1e kwadrant van het assenstelsel en hebben daardoor een positieve waarde. Met als gevolg dat bij het instellen van het Survey Point (0,0 = oorsprong RD stelsel) altijd negatieve waarden worden ingevuld. 

Instellen van de RD-coördinaten in het Survey Point

Algemeen:
  1. Teken het model orthogonaal (en dus niet noord-georiënteerd)
  2. Plaats een herkenbaar punt van het model (hoek van het gebouw, hoek van de kavel) op het Archicad origin (Het zwarte kruisje (absolute nulpunt) in Archicad)
    Dit is (wanneer mogelijk) een punt waarvan de RD-coördinaten bekend zijn. Ook wel het referentiepunt genoemd. 
We gebruiken het Survey Point als alternatief nulpunt. Het Survey Point wordt ook gekozen als 0-punt bij export naar IFC en DWG. Het Survey Point wordt gepositioneerd op de oorsprong van het Rijksdriehoeksstelsel (0,0,0). Het Archicad model bevindt zich altijd nabij het Archicad nulpunt (zwarte kruisje). In onderstaand voorbeeld gebruiken we de locatie van het KUBUS hoofdkantoor in Eindhoven. De locatie gegevens zijn opgezocht via Google Maps en m.b.v. een gratis convertor omgezet naar RD-coördinaten, welke gebruikt worden om het Survey Point te plaatsen t.o.v. het Archicad 0-punt.

Locatie gegevens:


  1. Open de Location Settings via File > Location Settings...
  2. Stel de Project Locatie in (1.) eventueel via Google Maps.
  3. Stel de Positie van het Survey Point (2.) in t.o.v. het Referentiepunt (nabij het zwarte kruisje in). De ingesteld waarden voor Easting (X) en Northing (Y) zijn negatief.  Als referentiepunt wordt een herkenbaar punt gekozen (hoek van het gebouw, hoek van de kavel) waarvan de RD-coördinaten bekend zijn.
  4. Vul onder Project North de noordhoek in (3.)

Weergave van de coördinaten

De coördinaten kunnen worden weergeven met het 'maatvoering object' t.o.v. het Archicad origin en/ of het Survey Point:





Het Survey Point kan ook handmatig verplaatst worden. Klik er met de muis op en beweeg het Survey Point. De waarden (X,Y,Z) voor de Easting en Nothing kunnen worden ingevuld in het tracker venster. Tevens kunnen de Coördinaten optioneel worden weergegeven . 





Zijn de RD-coördinaten en de noordhoek van de locatie/het gebouw nog niet bekend lees dan de paragraaf: RD coördinaten uitlezen uit een DWG of DXF

Een model op RD-Coördinaten positioneren als er al begonnen is met modelleren

Is reeds begonnen met modelleren, dan zijn er twee opties:
    1. Het gebouw verplaatsen:
      Zet alle lagen aan en gebruik een dikke marquee om het gehele bouw in één keer te verplaatsen.
      Let op: dit heeft gevolgen als er 2D informatie is toegevoegd aan bijvoorbeeld de gevelaanzichten.
    2. Omrekenen:
      1. Vul in de Location Settings alleen de noordhoek in (de coördinaten blijven nog op 0 staan)
      2. Plaats het Object 'Maatvoering coördinaten Survey Point 25' op het referentiepunt. Het object dient te refereren naar het Survey Point.
      3. Verreken de af te lezen X en Y waarden met de werkelijke RD-coördinaten van het referentiepunt. Vul de uitkomsten (als negatieve waarde) in in het Survey point
      4. Het project staat nu op RD-coördinaten

RD coördinaten uitlezen uit een bestaande DWG of DXF

Als de RD coördinaten niet bekend zijn kunnen deze afgelezen worden uit een DWG of DXF tekening.
De DWG of DXF tekening dient op RD-coördinaten te staan.
Plaats de DWG/DXF op een worksheet:
  1. In de Project Map rechtermuisklik op de map 'Worksheets' > New Independent Worksheet...
  2. File > External Content > Place External Drawing...
  3. Selecteer het bestand > Open
  4. Kies de correcte teken-eenheid
  5. De tekening hangt nu aan de muis en dient met een muisklik geplaatst te worden
    Klik op het nulpunt (kleine zwarte kruisje) van de worksheet
De tekening zal ver weg van het nulpunt geplaatst worden.
Bepaal de coördinaten van het referentiepunt:
  1. Zoom in op de projectlocatie. Gebruik zo nodig 'Fit in Window'
    View > Zoom > Fit in Window
  2. Kies een referentiepunt (bijvoorbeeld een hoekpunt van de kavel)
  3. Plaats het Object 'Maatvoering coördinaten 25' op het referentiepunt
    Het object dient te refereren naar het Project Origin
De afgelezen coördinaten kunnen nu worden ingevuld bij het Survey Point


Bepalen van de noordhoek
Als de noordhoek onbekend is kan deze als volgt opgemeten worden:
  1. Open de plattegrond view van de begane grond
  2. Toon de Worksheet met de DWG/DXF als Trace Reference
    1. Rechtermuisklik op het tabblad van de Worksheet > Show as Trace Reference
  3. Meet middels het meet-gereedschap of het plaatsen van een maatlijn de graden van het noorden ten opzichte van de tekenrichting

IFC en DWG/DXF export

Bij IFC of DWG/DXF export dient in de translator aangegeven te worden dat het Survey Point als nulpunt gebruikt moet worden.

IFC export

Bij de meeste Translators staat dit standaard al goed ingesteld, mocht het niet goed werken controleer dan deze instelling:
  1. Open de IFC Translators
    File > Interoperability > IFC > IFC Translators...
  2. Selecteer de te gebruiken Export Translator
  3. Klik op het knopje met drie puntjes achter 'Geometry Conversion'
  4. Kies bij SETTINGS > Conversion of Archicad elements > 'Define IFC model position by: 'Survey Point and Project Origin'
Algemene uitleg over het instellen van Translators is te lezen in Instellingen IFC Translator voor export  (onder Geometry Conversion).

DWG/DXF export

Voor de export naar DWG/DXF staat standaard meestal het project nulpunt ingesteld. Voor gebruik van het Survey Point is de volgende aanpassing nodig:
  1. Open de DXF - DWG Translator
    File > Interoperability > DXF-DWG > DXF-DWG Translation Setup...
  2. Selecteer te gebruiken Translator
    Maak eventueel een kopie aan als de Translator met de originele instellingen ook nog gebruikt moet kunnen worden.
  3. Ga naar 'SETTINGS > Save Options > Match File's Origin
  4. Stel deze in op 'with Survey Point'

    • Related Articles

    • Het zwarte kruisje (absolute nulpunt) in Archicad

      De omgeving van Archicad is vergelijkbaar met het heelal: een oneindig verre ruimte waarin elementen een plaats hebben. Er moet een referentie zijn ten opzichte waarvan wordt gemeten, een absoluut nulpunt. In Archicad is dit het kruisje. In dit ...
    • Het nulpunt en deze coördineren

      Coördinaten en locaties definiëren Gebruik het object 'Maatvoering Coördinatie' als hulpmiddel om de wereldlocatie uit te lezen. Plaats het object om de coördinaten uit te lezen. De Noordlocatie van een project wordt gedefinieerd via 'Options > ...
    • Lambert-coördinaten

      Het lambert coördinatensysteem omvat het geografisch projectie systeem dat wordt gehanteerd door het NGI, het Nationaal Geografisch Instituut van België , en het bijbehorende vlakke cartografische coördinaten systeem dat gebruikt wordt voor ...
    • Aandachtspunten nulpunt-coördinatie in een openBIM proces

      In ARCHICAD kan het projectnulpunt met een Survey Point object gecoördineerd worden. Hierbij zijn er enkele aandachtspunten die extra kennis vereisen.  Stem met de verschillende partijen van tevoren positie en oriëntatie van het nulpunt voor de ...
    • Archief - Alternatief projectnulpunt met Survey Point

      Dit artikel geldt voor projecten in Archicad 24 en ouder. voor de werking van het Survey Point in Archicad 25, zie Alternatief projectnulpunt met het Survey Point Gebruik van lokale en globale coördinaten Bij sommige projecten wordt er gebruik ...