Equivalente daglichtoppervlakte

Equivalente daglichtoppervlakte

Met het raam ' R Equivalent daglichtoppervlakte KM' en de deur 'D  Equivalent daglichtoppervlakte KM ' uit de Archicad 26 KeyMember Editie kan de belemmeringsfactor Cb uit de NEN 2057 worden berekend. Bepaal hiermee de belemmeringshoek Alpha van een belemmering en Beta van een overstek. Het object bepaalt dan de belemmeringsfactor Cb en eventueel aan de hand van een in te vullen glasoppervlakte ook de Equivalente Daglicht oppervlakte. 

De speciale ramen en deuren in deze methode kunnen niet verborgen worden door middel van lagen, maar alleen met de Model View Options Combinations. Daarom zijn enkele aanpassingen nodig in het bestaande templates of projecten
In de eerste release van deze objecten is een fout geconstateerd dat niet de juiste belemmeringsfactor met het glasoppervlakte wordt vermenigvuldigd. Vanaf Archicad 26 release 2 zijn de deze objecten gecorrigeerd. Download deze versie hier.


Voor meer ins en outs inzake Archicad 26 zoals installatie, migratie en vernieuwde upgradecursus, zie Archicad 26

Plaatsen van daglicht-elementen

  1. Kies het raam- of deurgereedschap en navigeer naar de map 31 Ramen > 09 Daglicht of 31 Deuren > 11 Daglicht.
  2. Plaats  en positioneer het raam  ' R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember'  of de deur 'D  Equivalent daglichtoppervlakte KM '  op de normale wijze. Let daarbij op dat net als bij gewone ramen en deuren de buitenzijde correct wordt aangewezen.
Een snelle methode is om de originele raam of deur te kopiëren en de kopie met het spuitje over te zetten:
  1. Kopieer het raam of de deur
  2. Open de instellingen van de kopie
  3. Navigeer naar de map 31 Ramen > 09 Daglicht of 31 Deuren > 11 Daglicht (klik het bewuste element nog niet)
  4. Ggebruik de sneltoets van het spuitje (MAC Option + Command / WIN Control + Alt) om de instellingen in het raam 'R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' of de deur 'D Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' in te spuiten  (de breedte en hoogte, positie, de glasoppervlakte en de standaard frame breedte wordt overgenomen)

Instellingen van belemmeringen

Er kunnen instellingen gedaan worden voor zowel een belemmering door een muur (belemmering) als boven het element (overstek). Dit kan een eenvoudige  belemmering of overstek zijn, in het geval de belemmering of overstek een constante hoogte heeft en evenwijdig aan de wand loopt. Maar het kan ook een gedetailleerde belemmering of overstek zijn, waarbij de belemmering of overstek een afwijkende vorm heeft.

Eenvoudige belemmering

Open de instellingen van  het raam  ' R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember'  of de deur 'D  Equivalent daglichtoppervlakte KM '  
  1. Kies voor 'Type belemmering' de optie 'Eenvoudige belemmering' of bij 'Type overstek' voor 'Eenvoudige overstek'. 

  2. In de plattegrond komt een lijn te staan met twee hotspots, één voor de lengte en één voor de hoogte. Klik op de hotspot op het einde van de getekende lijn

  3. Kies voor de optie Move Node in het Pet Palette. I n de tracker verschijnt 'Alpha lengte eenvoudig' of 'Beta lengte eenvoudig', afhankelijk van de keuze voor een belemmering of overstek 
  4. Versleep de hotspot van de lengte naar de gewenste plek (bijvoorbeeld een kruising tussen de lijn en een belemmering)
  5. Klik op de hotspot halverwege of buiten de getekende lijn 
  6. Kies voor de optie Move Node in het Pet Palette. In de tracker verschijnt 'Alpha hoogte eenvoudig' of 'Beta hoogte eenvoudig', afhankelijk van de keuze voor een belemmering of overstek 
  7. Geef in de Tracker numeriek de hoogte op
Deze hotspots zijn ook in doorsnede en 3D te bewerken


De hoek wordt door het object berekend tussen de schuine lijn en de horizontale lijn (Alpha) of tussen de schuine lijn en verticale lijn (Beta). Vervolgens wordt er de bijbehorende belemmeringsfactor Cb bij gezocht. Deze resulterende waarden worden in de plattegrond getoond.

Gedetailleerde belemmering

Open de instellingen van het raam 'R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' of de deur 'D Equivalent daglichtoppervlakte KM' 
  1. Kies voor 'Type belemmering' de optie 'Gedetailleerde belemmering' of bij 'Type overstek' voor 'Gedetailleerde overstek'. In de plattegrond kom en meerdere lijnen in beeld voor de verschillende segmenten, ieder met twee hotspots, één voor de lengte en één voor de hoogte. 
  2. Verplaats deze hotspots of vul ze numeriek in op dezelfde wijze als bij de eenvoudige belemmering of overstek 
  3. Herhaal dit voor ieder segment
Als de hoogte voor ieder segment gelijk is of de belemmering of overstek is parallel aan de wand, dan kan eerst de eenvoudige belemmering of overstek worden ingesteld. Als daarna wordt geschakeld naar de gedetailleerde belemmering of overstek, staan alle segment op deze afstand en hoogte
  1. Aanvullende instellingsmogelijkheden:
    Geen belemmering in een bepaald segment:  Als er geen belemmering is kan de hotspot de tegenovergestelde richting worden verplaatst. De Alpha- of Betawaarde zal dan de minimum waarde aannemen. 
    Volledige belemmering:  Is er volledige belemmering dan kan de reikwijdte worden ingeperkt. De segmenten die erbuiten vallen krijgen dan de maximale waarde. Gebruik de hotspot aan het eind van de cirkelboog om de reikwijdte te verkleinen.

Het object zal het gemiddelde berekenen van de 10 zones (Alpha) of 8 zones (Beta). Vervolgens wordt er de bijbehorende belemmeringsfactor Cb bij gezocht. Deze resulterende waarden worden in de plattegrond getoond.

Bepaling projectievlak

Het projectievlak, zoals genoemd in de NEN norm, wordt aan de binnenzijde geplaatst. Als de optie ‘Projectievlak altijd aan binnenzijde plaatsen’ wordt afgevinkt, kan net als bij normale ramen en deuren de positie van het projectievlak aan de hand van de negge (Reveal) worden bepaald.
Het projectievlak kan worden voorzien van een offset aan de zijde en boven en onder. Bij het gebruik van overnemen (spuitje) worden deze waarde eenmalig automatisch ingevuld met de standaard afmeting van het kader. Daarna zijn de waarde numeriek aan te passen of met behulp van de hotspots in plattegrond, doorsnede/aanzicht en 3D.
Bij gebruik van een deur kan deze 'Offset onder' ingesteld worden op 600mm gelijk aan de gebruikelijke waarde van de onderkant doorlaat

Bepaling glasoppervlakte

De glasoppervlakte in de parameter 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' kan op 3 manieren worden ingevuld:
  1. Bij het gebruik van overnemen (spuitje) worden de waarde 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' eenmalig automatisch ingevuld met de glasoppervlakte zoals berekend door de originele raam of deur
    De waarde 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' verandert niet automatisch als het originele raam of deur wordt gewijzigd, nadat het raam 'R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' of de deur 'D Equivalent daglichtoppervlakte KM' is geplaatst. Ook als de verschillende offset ander worden ingesteld verandert de automatisch ingevulde 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' niet mee
  2. Bij eenvoudige ramen of deuren kan worden gekozen worden voor de optie 'Glasoppervlakte = Projectieoppervlakte'. Hierbij wordt de breedte van het raam of de deur, verminderd met de offsets aan beide zijden, vermenigvuldigd met de hoogte, verminderd met de offset onder en boven. De resulterende waarde wordt direct in de parameter 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' geplaatst.
  3. Zolang de optie 'Glasoppervlakte = Projectieoppervlakte' is uitgeschakeld kan de gebruiker zelf een oppervlaktewaarde invullen

Bepaling Equivalent Daglichtoppervlakte

In de eerste release van deze objecten is een fout geconstateerd dat niet de juiste belemmeringsfactor met het glasoppervlakte wordt vermenigvuldigd. Download de verbeterde objecten op de download pagina.
Aan de hand van de Alpha en Beta hoeken, voor respectievelijk de belemmering en overstek, wordt de belemmeringsfactor Cb bepaald. Deze waarde wordt vermenigvuldigd met de parameter 'Glasoppervlakte (A doorlaat)' zodat het  Equivalent dalichtoppervlakte ontstaat.

Hoofdstuk Alpha en Beta

Onder deze hoofdstukken kunnen numeriek de verschillende lengtes, hoogtes, reikwijdte en segmentwaardes worden gecontroleerd en aangepast (m.u.v. de segmentwaardes). Het aanpassen kan grafisch door deze met hulp van hotspots in de plattegrond, doorsnede/aanzicht of in 3D. 
Met de optie Reset kunnen alle waarden worden teruggezet naar de standaard waarde. 

Weergave 2D symbool

Bij Weergave kan gekozen worden voor 'volgens MVOC' of 'Handmatig', waarbij 'Volgens MVOC' wordt aanbevolen. In dit geval wordt gekeken naar de Model View Options Combinations. Daar is een tabblad opgenomen  'Berekening Equivalent Daglichtoppervlakte'. Daar kan worden gekozen om verschillende onderdelen aan en uit te zetten:
  1. Verberg de opening en hulplijnen van het Equivalent Daglicht:  Hiermee worden geplaatste ramen 'R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' of deuren 'D Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember'  verborgen
  2. Toon lijnen en hotspots van Belemmering (Alpha): M et deze optie kunnen de lijnen en de hotspots worden getoond, waarmee de belemmering kan worden ingesteld 
  3. Toon lijnen en hotspots van Overstek (Beta): Met deze optie kunnen de lijnen en de hotspots worden getoond, waarmee de overstek kan worden ingesteld 
  4. Toon tekst van resultaten: Hiermee kunnen de resultaten van de Alpha, Beta, Cb en Aeq worden getoond
De resultaten Alpha, Beta, Cb en Aeq kunnen ook met behulp van het Label Daglichtoppervlakte worden getoond. Als dit Label aan het daglicht element wordt gekoppeld, kan deze in de plattegrond, doorsnede of aanzicht ook de resultaten laten zien
  1. Toon losse waardes van segmenten: Hiermee kunnen de berekende hoek die langs de verschillende segmenten staan worden getoond
  2. Als bij Weergave wordt gekozen voor 'Handmatig', kunnen de verschillende onderdelen per element worden bepaald.

Aanpassingen in bestaande template of projecten

De speciale ramen en deuren in deze methode kunnen niet verborgen worden door middel van lagen, maar alleen met de Model View Options Combinations. Daarom zijn enkele aanpassingen nodig in het bestaande project.

Aanpassingen in Model View Options Combinations

  1. Open de Model View Options Combinations en vink in bestaande Model View Options Combinations de optie ‘Verberg de opening en hulplijnen van het Equivalent Daglicht’ in het tabblad ‘Berekening Equivalent daglichtoppervlakte’ aan

  2. Herhaal dit voor iedere bestaande Model View Options Combination
  3. 
Maak dan één of meerdere nieuwe Model View Options Combinations aan, bijvoorbeeld DAG - Daglicht Alpha. Zet hierbij juist optie  ‘Verberg de opening en hulplijnen van het Equivalent Daglicht’  uit en vink ‘Toon lijnen en hotspots van Belemmering (Alpha)' aan. Om de voorkomen dat zowel de lijnen van belemmering en overstek in de plattegrond elkaar gaan overlappen vink ‘Toon lijnen en hotspots van Overstek (beta)’ uit.

  4. Herhaal dit voor de overstek (Beta), maar dan omgekeerd.
  5. Herhaal dit eventueel ook om een Model View Options Combinations te maken waarin zowel Alpha (belemmering) als Beta (overstek) getoond worden voor het gebruik in doorsnede en 3D

Aanpassingen in Schedules

De bestaande schedules moeten een aanpassing krijgen om te voorkomen dat de  ramen 'R Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' of deuren 'D Equivalent daglichtoppervlakte KeyMember' ook zichtbaar worden in schedules zoals de Ramen- en deurenstaten. Dit kan door de daglicht-ramen en deuren uit te sluiten.
  1. Open de Scheme Settings van een Schedule
  2. Bij Criteria voeg met Add Criteria een regel toe waarbij de eigenschap Library Part Name wordt gekozen
  3. Kies als Operator ' does not contain'
  4. Kies als waarde 'daglicht'

Hiermee worden alle elementen die het woord 'daglicht' in de naam van het bibliotheekelement hebben uitgesloten van deze Schedule 

Daglichtfactor

Om de daglichtfactor volgens de NEN-EN 17037 te berekenen is externe software nodig. Hieronder staan drie opties:
Volg daarbij nauwkeurig de tutorials op Youtube  Met name de video How to Prepare an Archicad Model for Use in VELUX Daylight Visualizer over de export vanuit Archicad is belangrijk. Kies bij Export voor de optie SketchUp 2018.
  1. Module Daglichtfactor binnen Gebouwprestatie (DGMR)
  2. Met LightStanza kunnen in een browser Collada van Archicad worden geïmporteerd. Volgens de website voldoen de berekeningen aan European Standard Compliance (prEN17037). Collada bestanden kunnen in Archicad vanuit het 3D venster worden opgeslagen via File > Save As en kies als bestandsformaat Collada (*.dae)
Voor een uitgebreider overzicht zie de website van de NEN:


    • Related Articles

    • Het glasoppervlak berekenen

      Eén van de features van een ramen en deuren Schedule, is het laten berekenen van oppervlakten van de beglazing. De resultaten kunnen vervolgens voor daglichtberekeningen gebruikt worden. Glasoppervlakte in de KeyMember Template In de KeyMember ...
    • Een indicatieve daglichtberekening maken in Archicad

      Dit artikel geeft informatie over hoe een indicatieve daglichtberekening kan worden opgezet in Archicad. Dit met behulp van Archicad Properties, Expressions en vooringestelde Schedules in de KeyMember template.  Indien de toegelichte methodieken ook ...
    • KME Bibliotheek nieuwe features

      Archicad 28 KeyMember Editie Meer zien? Check de Upgradecursus Archicad 28 Nieuw Interieur Afwerking Aan de hand van zones kunnen de wanden, vloer en plafonds worden voorzien van een dunne afwerklaag met de bekende Archicad Goodies 'Interior Wizard' ...
    • Oriëntatie van eigen ramen en deuren

      Zelfgemaakte ramen en deuren met de Ramen en Deuren add-on (Archicad 27 en ouder) geven niet automatisch de juiste draairichting aan. Gebruik een van de onderstaande methoden om dit zelf juist in te stellen. Handmatig aangeven Open de instellingen ...
    • ArchiCafé - Première Archicad 26

      In dit Archicafé vieren we de lancering van Archicad 26 in Nederland en België!   Met krachtige verbeteringen op het gebied van workflows en professionele visualisatieoplossingen ligt de focus bij Archicad 26 op wat jij het liefste doet: het ...