Met de Programma van Eisen add-on kan eenvoudig een programma van eisen worden ingelezen vanuit een Excel- of Numbers-bestand, waarbij automatisch de verschillende ruimten als Zones in het model worden geplaatst. De Zones die dan gecreëerd worden kunnen dienen als uitgangspunt voor het ontwerp en/of als controle om te valideren of het model aan de gevraagde eisen voldoet.
Vanaf de KeyMember Editie van Archicad 21 worden met de installatie van de KeyMember Editie alle benodigde bestanden geïnstalleerd. De add-on is beschikbaar vanuit het menu 'KeyMember'.
Er kunnen meerdere Zones in één keer geplaatst worden, inclusief:
- Categorie code (ruimte gebruik)
- Oppervlakte
- Minimale breedte
- Bezettingsnorm
- Geluidsnorm
- Ontwerptemperatuur
- Eenheidsprijzen
- Eigen teksten en/of waardes (bijvoorbeeld voor inventaris of extra eisen)
Verdere mogelijkheden die deze add-on biedt:
- Automatische nummering
- Automatisch juiste categorie en plaatsing op de gewenste verdieping
- Geplaatste Zones kunnen in alle bouwfases gebruikt worden
- De oorspronkelijke oppervlakte-eis blijft oproepbaar
- Schedules met betrekking tot Kostenraming, bezetting Norm en Ontwerp en Programma van Eisen kunnen in Archicad opgeroepen worden
- Gegevens uit de PvE add-on kunnen opgenomen worden in de Zone Stempel KM
In dit artikel wordt stap voor stap uitgelegd hoe de add-on werkt, met daarnaast een uitleg hoe daarna verder en oplossingen voor de eventuele foutmeldingen.
Stap 1 - Invullen Excel bestand
- Open het bestand ‘Programma van Eisen Template.xls' (Windows) of’ Programma van Eisen Template.numbers' (Mac)
Deze zijn vanaf Archicad 26 te vinden in de map GRAPHISOFT > Archicad xx > KeyMember Toolkit NL xx/BE xx> Programma van Eisen KME > Programma van Eisen Template KME NL/BE.xls.
Tot en met Archicad 25 in de map GRAPHISOFT > Archicad xx > Archicad modules KME NL xx/BE xx> Programma van Eisen > Programma van Eisen Template NL/BE.xls.
- Maak een keuze tussen één van de twee werkbladen: Eenvoudig of Uitgebreid
- Vul de cellen in conform de instructies in de eerste vijf rijen
In principe is alleen de kolom 'Oppervlakte' verplicht om in te vullen. Zie voor uitgebreide instructies het hoofdstuk ‘Toelichting invullen template’.
Verander in géén geval de eerste zes rijen van het excel bestand. Voeg geen kolommen of rijen toe! De add-on heeft deze exacte notaties nodig om goed te kunnen werken.
Het is mogelijk om data uit een ander document eerst te kopiëren + plakken en zonodig daarna het datatype aan te passen. Ook kunnen formules of verwijzingen gebruikt worden in de template om het overbrengen van data uit een ander document te vergemakkelijken. Bij het exporteren wordt namelijk alleen de waarde in de cel, niet een formule, meegenomen.
Stap 2 - Exporteer naar CSV
De Programma van Eisen-add-on kan enkel CSV bestanden lezen. Dit staat voor Comma Separated Value, waarbij de kolommen herkenbaar zijn aan een komma. Zowel Excel(Windows) als Numbers (Apple) kunnen dit bestandsformaat exporteren.
Excel (Windows)
- Ga naar Bestand > Opslaan als
- Kies onderin voor het formaat 'CSV (gescheiden door lijstscheidingsteken)' of voor 'CSV UTF-8 (komma's gescheiden) (*.csv)'
-
Bij het opslaan komt Excel met een melding dat met CSV niet meerdere tabbladen opgeslagen kunnen worden. Klik op 'OK'.
-
Daarna komt er nog een melding dat CSV niet alle (in dit geval overbodige) functies van Excel kan bevatten. Kies voor 'Ja'.
- Sluit het bestand in Excel
Anders kan het CSV bestand niet worden geïmporteerd.
Numbers (Apple)
- Ga naar Archief > Exporteer naar > CSV…
- Selecteer een locatie voor de aan te maken map
Beide werkbladen worden tegelijkertijd geëxporteerd in deze map en hebben de naam van het bestand.
Stap 3 - Importeer Programma van Eisen
- Open Archicad en stel het Archicad bestand goed in:
- De 'Default Zone Categorie' (instelling van het Zone-gereedschap) moet een categorie zijn gekozen waaraan de 'Zone stempel xx KM' gekoppeld is.
Bij gebruik van de Archicad 21 NL/BE KME template of nieuwer is dit standaard goed ingesteld.
- Zorg voor voldoende verdiepingen in het Archicad project
Minimaal het aantal als (eventueel) genoemd in het PvE.
- Zorg dat laag waarop de Zones geplaatst worden (Z Ruimtefuncties) aanstaat
- Ga naar het menu KeyMember > Importeer Programma van Eisen
Er verschijnt een dialoogvenster worden geopend om naar het CSV bestand te zoeken
- Kies het bestand en bevestig
Bekijk het resultaat
- Kies voor 'Create Zones'
De Zones worden geplaatst
Toelichting invullen template
Het bestand bevat een eenvoudige template en ook een uitgebreide template. De eenvoudige template bevat vier kolommen om in te vullen en de uitgebreide template heeft nog aanvullende kolommen die meer mogelijkheden bieden:
Invoer eenvoudige en uitgebreide template
- Nummer
Vul indien bekend een nummer van de ruimte in. Als deze cel blanco is, zal Archicad de Zone zelf nummeren vanaf 0.01. Als ls er één of meerdere Zone-nummers zijn gedefinieerd zal Archicad de niet genummerde Zones voorzien van het Zone-nummer x.xx.
Indien een verdieping is ingevuld, worden eerst de verdiepingen gesorteerd en dan genummerd met de verdiepingsnotatie voor het nummer: eerste verdieping wordt dan bijvoorbeeld: 1.03
In deze cellen dient een punt gebruikt te worden, geen komma.
- Naam
De naam van de Zone
- Aantal
Het aantal van de ruimtes kan worden ingevuld. Er worden zoveel identieke Zones geplaatst als hier is ingevuld.
- Oppervlakte (Verplicht!)
De (netto) oppervlakte moet hier worden ingevuld. De add-on zal een vierkante Zone plaatsen met deze oppervlakte. Indien een breedte is ingevuld kan een rechthoekige Zone worden geplaatst.
Invoer uitgebreide template
- Verhouding Bruto/Netto
Soms kan een Programma van Eisen enkel de netto oppervlakte bevatten. Er kan dan een bruto/netto verhoudingsfactor ingevuld worden zodat de Zone groter wordt. (voorbeeld 1,1, dit zal de Zone 10 procent groter maken)
- Breedte
Hier kan een breedte worden opgegeven. Één zijde krijgt dan deze breedte en de andere zijde is het oppervlakte gedeeld door deze breedte. Is dit veld blanco, dan ontstaat er een vierkante Zone.
- Hoogte
Hier kan de hoogte van de ruimte worden ingevuld. De Zone wordt dan ‘unlinked’, er wordt een absolute hoogte ingevuld. Is dit venster blanco, dan wordt de Default waarde gebruikt (bijvoorbeeld Offset -200)
Alle afmetingen in meters (komma als scheidingsteken)
- Verdieping
Hier kunnen de verdiepingen worden aangegeven. Er worden geen nieuwe verdiepingen aangemaakt.
- Zone Categorie
Hier kan de categorie code worden ingevuld. Dit is de code die bij het attribuut Zone Categories kan worden ingevuld. Op basis van deze code wordt de bijbehorende Categorie gezocht. Eventueel kan de code inclusief categorie worden ingevuld, gescheiden door een spatie.
Het is van belang dat aan iedere gekozen Categorie de Zone stempel xx KM is gekoppeld. Dit kan via Options > Element Attributes > Zone Categories of via de
Attribute Manager
- Bezetting Norm (1) / Bezetting Norm (aantal personen) (2) / Bezetting Ontwerp (3) / Bezetting Ontwerp (aantal personen) (4)
Deze waarden kunnen automatisch ingevuld worden in de Zonestempel. Daarmee kan vervolgens gecontroleerd worden of een ruimte aan een norm voldoet of om de bezetting van een ruimte te berekenen. Meer uitleg is te vinden in Instellingen van de Zone-stempel KeyMember Editie.
-
Prijs per m2 / Prijs per m3
Deze waarden kunnen automatisch ingevuld worden in de Zone-stempel.
- Temperatuur / Geluid
Deze eigenschappen kunnen worden ingevuld in Archicad properties. Deze Archicad properties moeten van te voren wel aanwezig zijn in het project. Als het project gestart is met de de Archicad - - NL/BE KME template, zijn deze automatisch aanwezig.
- Eigen tekst 1 / Eigen tekst 2 / Eigen tekst 3 / Eigen waarde 1 / Eigen waarde 2 / Eigen waarde 3
Deze eigenschappen kunnen worden ingevuld in de Archicad properties. Deze Archicad properties moeten van te voren wel aanwezig zijn in het project. Als het project gestart is met de de Archicad - - NL/BE KME template, zijn deze automatisch aanwezig.
Verwerken van de Zones
De Zones kunnen nu verder worden verwerkt als normale Zones. Ze kunnen verplaatst worden, de vorm kan worden aangepast of de weergave instellingen kunnen worden veranderd. De Zones behouden hun originele oppervlakte.
Toon het PvE-oppervlakte in een Schedule
Het oppervlakte van de geïmporteerde Zones kan in een Schedule ook worden getoond om te vergelijken met het werkelijke oppervlakte.
- Open de Scheme Settings van een Schedule met Zones (bijvoorbeeld 'Zones m2 per verd')
- Bij Fields klik op het pijltje naast Add
- Kies Library Part Parameters
- Navigeer naar het Zone-object 'Zone Stempel XX KM'
- Zoek de parameter met variabel 'OorspronkelijkOppervlakteAddOn' met de naam 'Oppervlakte ingevuld door PvE Add-on'
- Voeg deze toe met de knop '>>Add>>'
- Pas de Schedule verder naar wens aan
Wijzigen oppervlakte
Het is niet mogelijk de oppervlakte in Archicad te veranderen na het importeren. Het meest eenvoudige is om een nieuwe import te doen, desnoods met een enkele Zone.
De numerieke waarde van het oorspronkelijke geïmporteerde oppervlakte kan ook handmatig aangepast worden.
- Open de instellingen van de betreffende Zone en kies All Paramaters...
- Onder het kopje Oppervlakten kan 'Overschrijf oorspronkelijk oppervlakte' worden aangevinkt. Dan kun het het 'Oppervlakte ingevuld door PvE Add-on' handmatig worden veranderd:
Aanpassen Zone naar vorm wanden
Indien er in een later stadium wanden rondom de Zone zijn geplaatst, kan de Zone zich aan deze vorm aanpassen. Selecteer de Zone(s) en schakel van de handmatige constructiemethode (A) naar de Automatisch Constructie methode (B/C). Bevestig daarna dat de Zones geüpdatet moeten worden. Voor meer informatie over het werken met het Zone-gereedschap, bekijk de Tip & Truc De werking van het Zone-gereedschap
Omzetten in morph
Het is mogelijk om de Zones te gebruiken als basis voor een ontwerp. Plaats de Zone op de gewenste manier en maak een kopie naar een andere laag. Selecteer de Zones en kies in het rechtermuisknop-menu Convert to Morphs. Om alle resulterende Morphs om te zetten naar één vorm, kies Design > Morphs Extras > Union.
Foutmeldingen
Volg deze instructies exact op om foutmeldingen te voorkomen:
- Alle afmetingen in meter of m2 (komma als scheidingsteken)
- Alle getalnotaties met komma’s (behalve bij Zone-nummers)
- Teksten maximaal 255 tekens
‘Er is geen correcte template gebruikt’
Deze melding verschijnt als de add-on niet de juiste gegevens vindt in regel 6. Deze regel mag niet veranderd worden. Pas deze weer aan volgens de originele template voor het Programma van Eisen.
Een andere oorzaak kan zijn dat er komma's als scheidingstekens worden gebruikt. Open het .csv-bestand in een tekstverwerker zoals Kladblok of Teksteditor en vervang alle komma's ( , ) door puntkomma's ( ; ).
‘Zones kunnen niet worden geïmporteerd’
In de Preview verschijnen rode regels en de knop ‘Create Zones’ is uitgegrijsd. Dit komt doordat de add-on niet-toegestane input vindt. Let goed op dat in de cellen de juiste gegevens staan. Boven de kolom staat Tekst / Getal / Getal (geheel getal) en vul deze opmaak in.
‘Er is een probleem met het inlezen van het .csv-bestand’
- Het .csv-bestand dient eerst in Excel te worden afgesloten
- Controleer of de juiste template is gebruikt.
‘Zones zijn niet zichtbaar na importeren’
- Controleer of alle lagen voor de Zones aanstaan